
Voor de 54 300 lerenden doen we het !
Meer plaatsen voor kleuters en leerlingen
In 2012 creëerde het Stedelijk Onderwijs 850 nieuwe plaatsen in het basisonderwijs. De meeste plaatsen werden in allerijl tijdens de zomermaanden gerealiseerd met het bouwen van mobiele klassen en verbouwen van stadspatrimonium. Aan de hand van een tijdslijn in het jaarverslag worden deze uitbreidingsprojecten geïllustreerd.
Bij het opstarten van een nieuwe school komt veel meer kijken dan het bestellen van nieuwe tafels en stoelen. Er moet een schoolteam aangeworven en gevormd worden, een schoolvisie ontwikkeld, een naam gezocht… Ook van ouders vraagt het wel een zeker vertrouwen om zich te engageren voor een onbekende en nog zo goed als onbestaande school. Nieuwe scholen waren Kosmos in het Nachtegalenpark, Land Van Nu in Boekenberglei en Luchtvaartstraat, Studio Dynamo aan de Vlaamse Kaai en Tip Top achter Den Tip in Deurne.
Kwaliteitsverbetering: een dagelijkse zorg
Het is een permanente zorg voor alle stedelijke scholen, academies en centra om de eigen werking te optimaliseren. De doorlichtingen zijn daarvoor een hulpmiddel. Voor, tijdens en na een doorlichting worden scholen begeleid.
In 2012 werden in totaal 64 scholen doorgelicht: 43 basisscholen, de middelbare scholen van scholengemeenschap Noord, 5 scholen van het buitengewoon onderwijs en 6 academies. Alle resultaten werden vervolgens verwerkt volgens een zelfde intern analyse-instrument zodat scholen op een uniforme wijze aan de slag kunnen met de aanbevelingen van een doorlichtingsverslag. Enkele scholen met een ongunstig advies, worden intensief begeleid en werken aan de hand van kwaliteitskaarten aan een verbeterplan. Ze krijgen drie jaar tijd om hun werking te verbeteren. Vaak is dat een opportuniteit om de ganse schoolwerking onder de loep te nemen en het over een heel andere boeg te gooien.
Digitalisering
Het Stedelijk Onderwijs wil op termijn al zijn scholen digitaliseren en al het lesmateriaal via een elektronische leeromgeving aanbieden. Een digitale school moet de leermotivatie van leerlingen verhogen. Anderzijds kan beter aan talentontwikkeling gewerkt worden. Dit digitaliseringsproces verloopt stapsgewijs en maakt de aankoop van ICT-materiaal noodzakelijk. Zo werden vorig jaar 1143 iPads aangekocht.
Om leerkrachten te ondersteunen in het vinden van lesmateriaal werd de website appetijt.org ontwikkeld. In 2012 kregen 250 leerkrachten een opleiding over het omgaan met de iPad en social media. Uiteindelijk resulteerde dat in 30 ambassadeurs in het secundair onderwijs.
Iedereen mee: sociale maatregelen
Kinderen vertrekken niet met hetzelfde rugzakje naar de kleuterklas. De slaagkansen van kinderen uit sociaal zwakkere gezinnen zijn kleiner. Het Stedelijk Onderwijs doet er alles aan om elk kind aan de meet te krijgen. Financiële beperkingen van een gezin mogen geen belemmering op het leren inhouden. Om scholen te ontlasten van onbetaalde schoolfacturen, werd samen met het OCMW een procedure uitgewerkt om gezinnen preventief te begeleiden en te ondersteunen. Dat resulteert in een eigen sociale dienst die vanaf maart 2013 operationeel is.
Behoeftige leerlingen van het Stedelijk Onderwijs kunnen al sinds 1894 een beroep doen op financiële hulp van de vzw Diesterweg’s Hulpkas. In 2012 deden 1543 leerlingen van het Stedelijk Onderwijs een beroep op financiële steun via hun schooldirectie. Dat is een gevoelige stijging tegenover het vorige werkjaar. De opbrengst van de Familiedag voor personeelsleden ging in 2012 naar deze vzw.
Alle kinderen hebben recht op gezonde voeding: in september 2012 kwamen er bio-automaten in 7 secundaire scholen. Ook vers fruit wordt in de meeste basisscholen minstens een keer in de week verdeeld.
Kleuterparticipatie
Het betrekken van ouders is de beste manier om kleuters naar school te krijgen. Een aantal stedelijke scholen zetten fel in op schoolpoortwerking en op brugfiguren. In 2012 werden 134 taaltoetsen afgelegd bij kleuters die in de derde kleuterklas onvoldoende dagen aanwezig waren. De meeste kleuters slaagden.
Samen school maken
Betrokkenheid en participatie bepalen mee het succes van een school en leerwinst van de leerling. Een aantal stedelijke scholen zoals De Evenaar organiseert succesvol huiswerkklassen samen met de ouders. In de KAAP-klassen leren ouders op de school van hun kind Nederlands (NT2).
Het Stedelijk Onderwijs zette daarnaast een groots participatieproject op. Elke leerling en leerkracht van het Stedelijk leerplichtonderwijs werd in december 2012 gevraagd zijn of haar wens neer te schrijven of te tekenen op een speciale postkaart. Van de 35.000 verdeelde postkaarten kwamen er zo’n 1.900 ingevulde exemplaren terug. Niet alleen de kinderen, maar ook de ouders, grootouders en leerkrachten uitten wensen en dromen voor hun school. De meeste wensen gaan over infrastructuurverbetering, het vermijden van pestgedrag, zorg voor het milieu en welzijn op school.
Automatische doorstroming
Kinderen die in een autonome kleuterschool zitten, moeten zich opnieuw inschrijven in het eerste leerjaar van een lagere school. Door de capaciteitsdruk is het geen evidentie om snel een school naar keuze te vinden. Het Stedelijk Onderwijs pakt dit probleem structureel aan door het uitbouwen van volwaardige basisscholen (scholen met kleuter- en lager onderwijs). In 2012 kwam er een structurele oplossing voor kinderen van autonome kleuterscholen in Deurne en Borgerhout. Ook het komende schooljaar wordt automatische doorstroming voorzien: dan zal de kleutervestiging van de Provinciestraat gekoppeld worden aan de basisschool in de Quellinstraat.
6400 mensen staan klaar
Het Stedelijk Onderwijs is een heel diverse organisatie. Mensen met zeer uiteenlopende functies, taken en talenten zorgen er samen voor dat meer dan 54 000 leerlingen en cursisten kwalitatief onderwijs krijgen.
Grosso modo worden de medewerkers opgesplitst in twee categorieën: het gesubsidieerd (of onderwijzend) personeel en de niet-gesubsidieerde medewerkers in de ondersteunende diensten.
Schoolteams: meer vrouwen en allochtonen
Het aantal gesubsidieerde medewerkers (5688) is gestegen met 140 tav 2011. Dat is het gevolg van de bijkomende capaciteit in het basisonderwijs. Ook de maatregel om het kleuteronderwijs beter te omkaderen leidt tot extra jobs.
Vrouwen vormen nog steeds de overgrote meerderheid in het Stedelijk Onderwijs, hun aandeel stijgt zelfs nog. De dertigers vormen de grootste leeftijdsgroep binnen schoolteams. 10 gesubsidieerde medewerkers zijn 65-plussers. De schoolteams kleuren ook steeds diverser. Het aandeel allochtone medewerkers steeg van 6,08 % naar 6,46 %.
In de begeleidende diensten (niet-gesubsdieerd personeel) is het aantal medewerkers gedaald tav 2011.
Leerkrachten gezocht
In 2012 stelde het Stedelijk Onderwijs 848 vacatures open. De meeste vacatures verschenen in september, oktober en november en raakten ingevuld. Door de capaciteitsuitbreiding in het basisonderwijs zijn meer leerkrachten nodig. Het Stedelijk Onderwijs maakt vacatures niet alleen bekend via de eigen website maar ook via het netoverschrijdende Onderwijtalent ism VDAB.
Het Stedelijk Onderwijs werkt ook structureel samen met PABO Hogeschool in Zeeland. Daar is een tegenovergestelde demografische groei aan de gang waardoor afgestudeerde leerkrachten moeilijk werk vinden. Een aantal jonge Nederlanders waagde de sprong en geeft les aan een van de stedelijke basisscholen.
Directies gezocht
Voldoende leerkrachten vinden, is niet de enige uitdaging: het vinden van directeurs wordt eveneens moeilijker. Het Stedelijk Onderwijs zet dan ook intern in op leerkrachten die willen doorgroeien naar een leidinggevende functie via inlooptrajecten.
De directeur van een school is een sleutelfiguur. De aanvangsbegeleiding van startende directies is dan ook cruciaal en werd in 2012 op punt gesteld. Er werd een uitgebreide productcatalogus gemaakt waaruit de startende directeur in overleg met zijn leidinggevende een individueel ontwikkelplan kan opstellen. Zowel mensen van de eigen divisie, van het service- en coördinatiecentrum als van externe organisaties bundelen hier de krachten om de directeur op eigen tempo en behoeften maximaal te ondersteunen bij zijn nieuwe functie.
Het inlooptraject leidinggevenden werd eveneens volledig hertekend om leerkrachten die goesting hebben en het potentieel hebben om door te groeien naar het ambt van directeur beter te ondersteunen. Uit de cijfers blijkt immers dat slechts 22% van de interne kandidaten slaagt in de selectieprocedure voor directeur. Het eerste ontwikkeltraject voor directeurs zal in januari 2013 starten.
Nieuw bestuur
In oktober 2012 werd een nieuwe gemeenteraad verkozen. Er kwam een nieuwe schepen voor Onderwijs, Claude Marinower (OpenVLD) en ook de raad van bestuur van het Stedelijk Onderwijs, een onmiskenbare schakel tussen het stadsbestuur en het autonoom gemeentebedrijf, zal er in 2013 anders uit zien. In 2012 werd een nieuw bestuursakkoord opgemaakt.
Het Stedelijk Onderwijs werkte in 2012 volop aan een nieuwe beleids- en beheerscyclus, die bovendien ook moet afgestemd worden op het nieuwe bestuursakkoord. De Vlaamse overheid legt haar gemeentebesturen (en ook autonome bedrijven) een beleids- en beheerscyclus (BBC) op. Het gaat om veel meer dan een nieuw financieel instrumentarium. Voortaan worden financiën gekoppeld aan een inhoudelijke planning, samen met de uitvoering én de evaluatie ervan.
In 2012 werd gestart met de opmaak van een meerjarenplan en doelenboom.
Dit persbericht bevat slechts een zeer beperkte selectie van artikels uit het digitale jaarverslag 2012. De integrale versie vindt u op www.stedelijkonderwijs.be/jaarverslag2012 of via www.onderwijs2012.be. Het jaarverslag van het AG Stedelijk Onderwijs is enkel digitaal te raadplegen.
Een financieel filmpje over school maken volgt midden juli. De jaarrekening zit al wel vervat in deze versie.
Voor meer informatie: Joke Cortens, persverantwoordelijke Stedelijk Onderwijs 0473863827